Ερύμανθος

Ο Ερύμανθος είναι το δυτικότερο ποτάμι της Αρκαδίας. Σχηματίζεται από τη συμβολή τριών μικρότερων ποταμών:
-του κυρίως Ερυμάνθου (Νουσαΐτικο ποτάμι) που πηγάζει από το όρος Ερύμανθος και
-του ποταμού Αροανίου (Λιβαρτζινό ποτάμι) και του Σειραίου (Βερτσιώτικο ποτάμι) που έχουν τις πηγές τους στην ορεινή περιοχή ανάμεσα στο όρος Ερύμανθο και στα Αροάνια όρη.

Η διεύθυνση της ροής του ποταμού είναι από το βορρά προς το νότο. Η κυρίως ροή του ποταμού ξεκινά από την περιοχή των Τριποτάμων και φθάνει μέχρι την αρχαία Ολυμπία στα όρια των νομών Αχαΐας, Ηλείας, Αρκαδίας.

Η ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΟΥ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ

Η περιοχή του Ερύμανθου αποτελεί έναν από τους πιο ιδανικούς προορισμούς
για τους λάτρεις τις φύσης. Ο επισκέπτης έχει την δυνατότητα να περπατήσει στα
μονοπάτια δίπλα στις όχθες του ποταμού Ερύμανθου, να ξεδιψάσει από τα
κρυστάλλινα νερά των πηγών, να θαυμάσει τους καταρράκτες, να παρατηρήσει
τα άγρια πουλιά, να συναντήσει διάφορα είδη ζώων, να απολαύσει την δροσιά
των δέντρων, να τραβήξει φωτογραφίες και να συλλέξει διάφορα βότανα είτε για
θεραπευτικούς σκοπούς είτε για να τα καταναλώσει
Στα όρια των Νομών Ηλείας και Αρκαδίας βρίσκονται οι οκτώ καταρράκτες της
ρεματιάς του Χαρατσαρίου, οι περίφημοι καταρράκτες της Νεμούτας, κρυμμένοι
στην κοιλάδα του ποταμού Ερύμανθος. Έχουν ύψος 15μ έως 25μέτρα.
Kατά τη διαδρομή, από το βουνό Ερύμανθος όπου πηγάζουν μέχρι την κατάληξή
τους στον Αλφειό, τα νερά του ποταμού δημιουργούν τοπία εξαιρετικής ομορφιάς
και σχηματίζουν τους εντυπωσιακούς καταρράκτες της Νεμούτας.
Μαγευτικοί καταρράκτες, στην πλειονότητά τους δύσκολα προσβάσιμους. Ίσως
αυτή η ιδιαιτερότητα είναι που έχει διαφυλάξει αυτά τα άγρια, αλώβητα και
παρθένα τοπία, κάνοντας τον περιηγητή που φτάνει μέχρι εδώ να ξεχνά πού
βρίσκεται και να «ταξιδεύει» σε ένα παραμυθένιο σκηνικό. Η πεζοπορία προς το
ποτάμι και τους καταρράκτες γίνεται μέσα από εκπληκτικής ομορφιάς διαδρομές,
που θυμίζουν, για ακόμα μία φορά, πόσες ανεξερεύνητες, σε μεγάλο βαθμό,
γωνιές κρύβει η Πελοπόννησος.

Tα Βότανα…

του Ερυμάνθου

Μερικά από τα πιο γνωστά βότανα που μπορεί να συναντήσει κανείς στην ευρύτερη
περιοχή του Ερυμάνθου, είναι η ρίγανη, το χαμομήλι, το βάλσαμο,τη τσουκνίδα, το
κάρδαμο, την αγριάδα, τον μάραθο, τα γαϊδουράγκαθα, τα άγρια χόρτα, κ.α. Αν
κάποιος επισκεφτεί την περιοχή μπορεί να τα θαυμάσει, να τα μυρίσει, να τα
φωτογραφήσει και αν θέλει να συλλέξει μερικά με ιδιαίτερη προσοχή με σκοπό να
μην χαθεί το είδος καθώς απειλούνται με εξαφάνιση. Τα περισσότερα από αυτά
καταναλώνονται από μικρούς και μεγάλους είτε γιατί πίνονται ως αφεψήματα είτε

γιατί δίνουν νοστιμιά στο καθημερινό τραπέζι αλλά ακόμη και επειδή έχουν ποικίλες
θεραπευτικές ιδιότητες.
Μερικά από τα πιο γνωστά βότανα που μπορεί να συναντήσει κανείς στην
ευρύτερη περιοχή του Ερυμάνθου, είναι η ρίγανη, το χαμομήλι, το βάλσαμο,τη
τσουκνίδα, το κάρδαμο, την αγριάδα, τον μάραθο, τα γαϊδουράγκαθα, τα
άγρια χόρτα, κ.α. Αν κάποιος επισκεφτεί την περιοχή μπορεί να τα θαυμάσει,
να τα μυρίσει, να τα φωτογραφήσει και αν θέλει να συλλέξει μερικά με
ιδιαίτερη προσοχή με σκοπό να μην χαθεί το είδος καθώς απειλούνται με
εξαφάνιση. Τα περισσότερα από αυτά καταναλώνονται από μικρούς και
μεγάλους είτε γιατί πίνονται ως αφεψήματα είτε γιατί δίνουν νοστιμιά στο
καθημερινό τραπέζι αλλά ακόμη και επειδή έχουν ποικίλες θεραπευτικές
ιδιότητες.

Η ρίγανη

Η ρίγανη είναι ένας θάμνος κοντός και
φρυγανώδης με κορμό ξυλώδη χωρίς ελαστικότητα. Τα κλαδιά του είναι λεπτά και σχηματίζουν ανθοφόρα κεφάλια στις άκρες. Τα φύλλα έχουν σχήμα αυγοειδές, είναι χνουδωτά και σταχτόχρωμα. Αν τα τρίψουμε αναδύουν ευχάριστη αρωματική οσμή. Τα άνθη έχουν χρώμα ρόδινο προς μενεξεδί καιέχουν επίσης ευχάριστο άρωμα. Η ρίγανη συναντιέται εύκολα σε όλη την Ελλάδα σαν αυτοφυές άγριο  φυτό. Είναι πολύ δημοφιλές φυτό για τις μαγειρικές του ιδιότητες. Το μυρωδικό της σαλάτας και του φαγητού, τόσο γνωστό σε όλους, είναι ωστόσο και φαρμακευτικό και αρωματοπαραγωγικό. Η ρίγανη πολλαπλασιάζεται κυρίως με σπόρο ή με παραφυάδες και διαίρεση
φυτών που λαμβάνονται από παλιές φυτείες. Μπορεί επίσης να
πολλαπλασιασθεί με μοσχεύματα. Η εγκατάσταση της καλλιέργειας γίνεται τόσο το φθινόπωρο, όσο και την άνοιξη.

Το θρούμπι

Είναι αρωματικό ετήσιο ποώδες φυτό. Το ύψους του κυμαίνεται απο 20-50 εκ. με φύλλα στενά, μήκους 1 εκ. περίπου, τέσσερα ανά γόνατο με πολύ κοντά μεσογονάτια διαστήματα και άνθη χρώματος ρόζ σε σπονδύλους που μυρίζουν ευχάριστα. Αυτοφύεται σ όλη την Ελλάδα σε ξηρούς πετρώδεις τόπους. Πολλαπλασιάζετε με σπόρο και διαίρεση των φυτώv. Ακόμα αναπτύσσεται από το επίπεδο της θάλασσας έως τα 1500m στην τυπική μεσογειακή χαμηλή βλάστηση σε ξηρά και πετρώδη περιβάλλοντα.

Χαμομήλι

Το χαμομήλι είναι φυτό μονοετές, ύψους μέχρι 35 εκατοστά. Έχει βλαστό λείο, πολύκλαδο, όρθιο. Τα φύλλα δις ή τρις φτεροσχιδή. Τα άνθη είναι σε ακραία κεφάλια, ασπροκίτρινα. Το όνομά του προήλθε από το άσπρο χρώμα που δίνει στα λιβάδια (χαμαί και μήλον, όπου μήλον = το πρόβατο στα αρχαία και χαμαί = πάνω στο έδαφος). Αυτοφύεται σε χέρσα και καλλιεργημένα μέρη σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Η άνθηση αρχίζει τον Απρίλιο και διαρκεί μέχρι και τον Ιούνιο. Οι θεραπευτικές του ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα και βέβαια ο Ιπποκράτης το θεωρούσε θαυματουργό για πολλές περιπτώσεις. Από το φυτό συλλέγονται τα άνθη, όταν ανοίξουν καλά. Ο πιο δημοφιλής τρόπος κατανάλωσης του χαμομηλιού είναι η δημιουργία αφεψήματος από τα αποξηραμένα άνθη του.

Βάλσαμο

Το βάλσαμο είναι θάμνος αειθαλής, λείος, πολύκλαδος που φτάνει σε ύψος τα 30-60 εκατοστά. Τα φύλλα του Βάλσαμου είναι φωτεινά κίτρινα-πορτοκαλί και τα πέταλα συνήθως κίτρινα. Όταν γυρίσουν προς το φως, αποκαλύπτουν ημιδιαφανείς στιγμές, που δίνουν την εντύπωση πως είναι διάτρητες. Οι κουκίδες αυτές δεν είναι όμως τρύπες, αλλά έγχρωμα αιθέρια έλαια και ρητίνες. Αν τρίψει κανείς τις μαύρες αυτές κουκίδες που έχουν τα 5 πέταλα με τα δάχτυλά του, αυτά θα γίνουν κόκκινα..

Τσουκνίδα

Η τσουκνίδα είναι ένα μονοετές ή πολυετές, ποώδες, αυτοφυές φυτό, με 40 περίπου είδη παγκοσμίως. Ο βλαστός της φτάνει σε ύψος το 1 μέτρο ενώ τα άνθη της είναι μικρά και άοσμα. Ολόκληρο το φυτό καλύπτεται από αδενώδεις τρίχες που κατά την επαφή τους με το δέρμα προκαλούν φαγούρα, πολλές φορές έντονη, τσούξιμο και κοκκινίλα σαν τσίμπημα κουνουπιού, ενώ σπανιότερα αλλεργικές διαταραχές. Αυτό οφείλεται σε ένα δηλητηριώδες υγρό, που περιέχουν οι λεπτές βελόνες του φυτού στη σύσταση του οποίου υπάρχει μυρμηκικό οξύ, ακετυλοχολίνες και ισταμίνες, οι οποίες όμως βελόνες καταστρέφονται με το βράσιμο ή το ψήσιμο. Ο Ιπποκράτης (460 – 375 π.Χ.) αριθμεί την τσουκνίδα ανάμεσα στα φυτά “πανάκεια” και σήμερα ύστερα από 2500 χρόνια κανείς δεν μπορεί να αμφιβάλει γι’ αυτό, η τσουκνίδα είναι από τα πιο θαυματουργά και χρήσιμα φαρμακευτικά φυτά..

Κάρδαμο

Το κάρδαμο είναι μονοετές ποώδες φυτό, αυτοφυές αλλά και καλλιεργούμενο σε όλο τον κόσμο, με χαρακτηριστική οσμή, λογχοειδή λεία φύλλα και λευκά μικρά λουλούδια (γνωστό από την αρχαιότητα και ως καρδάμωμα). Είναι αποτοξινωτικό, ανθελμινθικό και διουρητικό βότανο, καταπραΰνει τους ρευματικούς πόνους, ενώ η ρίζα βοηθά στην αντιμετώπιση της καταρροής. Χρησιμοποιείται ακόμη για τη θεραπεία του διαβήτη και ως καθαριστικό του αίματος. Τα χρήσιμα μέρη του κάρδαμου είναι η ρίζα, τα ριζώματα, οι μίσχοι και τα φύλλα. Στη μαγειρική, χρησιμοποιείται μόνο του ως σαλατικό, ή μαζί με άλλα λαχανικά.

Αγριάδα

Η αγριάδα είναι ένα πολυετές αυτοφυές χόρτο, με πολύ μακριές περιπλεκόμμενες ρίζες. Τα φύλλα του είναι στενά, ταινιοειδή και γλαυκοπράσινα, το ύψος του κυμαίνεται από 10 έως 50 εκ. Υπάρχουν διάφορα είδη, ανάλογα με τις περιοχές-συναντάται ακόμα και σε περιοχές με υψόμετρο τα 2000μ. Είναι από τα πιο χρήσιμα φαρμακευτικά φυτά όπου για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα φύλλα και κυρίως η ρίζα της. Οι θεραπευτικές ιδιότητες της ήταν γνωστές από την εποχή του Διοσκουρίδη, τον πρώτο αιώνα μ.Χ.

Μάραθος

Ο μάραθος είναι ποώδες και αρωματικό φυτό. Περιέχει αιθέρια έλαια κατά 7% και ήταν γνωστό στην αρχαία Ελλάδα και φαίνεται ότι οφείλει τ’ όνομά του στη μνήμη της νίκης κατά των Περσών στο Μαραθώνα το 490 π.Χ.Ειδικότερα, ο Πλίνιος αναφέρει 22 φαρμακευτικές ιδιότητες του φυτού. Οι κύριες χρήσεις του φυτού είναι στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική, την αρωματοποιία και την οινοπνευματοποιία. Από το μάραθο επίσης παρασκευάζονται φάρμακα όπως σιρόπια, ενώ χρησιμοποιείται και ως μέσο για να διευκολύνεται η έκκριση γάλατος.

Γαϊδουράγκαθα

Η αγριαγκινάρα, το ταπεινό «γαϊδουράγκαθο» είναι φυτό πολυετές, το συναντάμε κυρίως σε ακαλλιέργητα και πετρώδη εδάφη. Φτάνει μέχρι τα 2 μ. ύψος, έχει δυνατές ρίζες και φύλλα λευκοπράσινα, λογχοειδή με αγκάθια. Οι ταξιανθίες του εμφανίζονται νωρίς την Άνοιξη και ανθίζει όψιμα το Μάιο. Κατά το Θεόφραστο το έφεραν οι Αρχαίοι Έλληνες από τη Σικελία και μετονομάστηκε σε «πετρέλαιο της Ελλάδας» και θεωρείται η ελληνική απάντηση στην παγκόσμια αγορά βιοκαυσίμων.
Η αγριαγκινάρα ήταν γνωστή για θεραπευτικούς σκοπούς ήδη από την αρχαιότητα, αφού χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία παθήσεων του ήπατος και ρευματισμών ή ακόμη και σαν αντίδοτο για δηλητηριάσεις καθώς επίσης μειώνει τη χοληστερίνη.

Σπαράγγια

Τα σπαράγγια είναι πολυετές φυτά που φτάνουν το ενάμιση μέτρο, μονοκότυλα,
αναρριχώμενα ή θαμνώδη φυτά, αυτοφυή ή καλλιεργούμενα ως λαχανικά ή
καλλωπιστικά. Το φυτό δεν έχει φύλλα, αλλά βράκτια που μοιάζουν με λέπια. Οι
βλαστοί των σπαραγγιών κατατάσσονται σε τέσσερις ομάδες ανάλογα με το
χρωματισμό τους (λευκά, ιώδη, ιώδη/πράσινα, πράσινα). Υπάρχουν πάνω από
100 είδη. Το σπαράγγι ως τρόφιμο είναι προικισμένο με εξαιρετικές ιδιότητες.
Είναι υδατώδες λαχανικό και όταν είναι φρεσκοκομμένο περιέχει 90-95% νερό.
Γρήγορα εκτιμήθηκε η αξία του για τις διάφορες φαρμακευτικές, διαιτητικές και
διουρητικές του ιδιότητες, γι' αυτό και άρχισε η εντατική καλλιέργειά του.

Leave a Reply